Investment Chart Kondratiev Wave

Investment Chart Kondratiev Wave

Saturday 2 January 2010

De balance sheet recessie van Richard Koo

Barrons artikel: A Japanese Rx for the West: Keep Spending (2 jan 2010)
http://online.barrons.com/article/SB126228908317212353.html#articleTabs_panel_article%3D1
Koo, misschien wel de beste strategist over Jpan waarschuwt Amerika: Net als Japan na 1990 zit Amerika (en Europa ex Duitsland) in een balance sheet recessie. Men moet ontschulden omdat er te veel gespeeld is via te veel lenen op waardestijging van assets. Als zo iets op gang komt is het niet eenvoudig te stoppen.
De term balance sheet recessie staat nog niet in de economische leerboekjes, maar dat komt nog wel.
De overheid moet de bestedingen gaande houden en vooral niet het tekort terugdringen door minder te besteden zoals Japan in 1997 deed (en de VS na 1937). Japan deed dat twee keer en de economie stortte twee keer in zodat de begrotingstekorten uiteindelijk verder verergerden. Obama moet nog minstens 5 jaar doorgaan met flinke overheidsbestedingen. Obama moet uitleggen dat het bestrijden van een balance sheet recessie niet gaat zoals bij een normale recessie. De omvang van de groei van de overheidsbestedingen moet in de pas lopen met de mate van ontschulden: dus acceleratie als men te veel meer gaat sparen en decleratie als men minder gaat sparen [zoals vroeger altijd gebeurde als de recessie over is, maar nu volgens de consensus niet gaat gebeuren].

Mijn commentaar:
Tsja, zo kreeg Japan een neit meer af te lossen staatsschuld. De demografie maakt dat onmogelijk.Gezinnen ontsparen vanwege de vergrijzing. Alleen het bedrijfsleven spaart nog fors, een niet gezonde zaak.
De problemen van Japan lijken op de huidige problemen van de VS, maar waren toch wel erger. Japan had overspeculatie door vooral bedrijfsleven in 1990 in assets die veel te weinig inkomen genereerden: het huurrendement was maar ongeveer 2%, dividendrendement nog geen 1%. Rendement op eigen vermogen was zeer laag.
Het vasthouden van de speculatieve assets was duur in Japan. Men schreef maar heel langzaam de waarde van de assets af.

In 2010 zijn de huurrendementen veel hoger, hoger dan de rente. Ook het dividendrendement is redelijk. Het rendement op eigen vermoegn is torenhoog, vele malen hoger dan dat van Japan in 1990. Vasthouden van de speculatieve assets heeft zin voor de meeste partijen, omdat er vanuit het inkomen afgelost kan worden. De waardedaling van de assets moet natuurlijk wel beperkt zijn, anders gat het fout. Maar omdat de meeste assets al veel te goedkoop zijn hoeft de wardedaling niet zo groot te zijn als in Japan waar uiteindelijk meer dan 80% van de waarde afging van onroerend goed en aandelen. De demografie van de VS is veel beter. De particulier heeft te veel schuld, maar niet zo veel te veel. De staat heeft nog steeds niet te veel schuld, zeker als je schoont voor de investeringen in de financiƫle sector. Het bedrijfsleven heeft reeds een sterke balans met een record hoeveelheid cash.

De uitkomst voor de VS nu moet dus wel haast beter zijn dan voor Japan na 1990. Daarvoor is wel nodig dat het vertrouwen verder terugkomt (betrekkelijk eenvoudig als het bedrijfsleven veel meer winst maakt en inflatie laag blijft, dwz als productiviteitsstijging goed blijft).
Wat moet de overhied doen? Ons boek is hier zeer helder in: de overheden zullen veel en veel meer moeten gaan investeren in infrastructuur. Consumptie moet in de VS ongeveer 3-6% minder van de economie gaan uitmaken en investeringen navenant meer.
Voor de VS en vele Emerging Markets is dit simpel: er is veel verbetering mogelijk. Voor landen die de infrastructuurinvesteringen niet verwaarloosd hebben en waarvan de demografie slechts is hebben het moeilijker om infrastructuurinvesteringen rendabel te maken.
Toch is het ex Japan wel mogelijk: er wordt in Europa veel te weinig geld uitgegeven aan onderzoek. Dat betekent een doel van 3% BNP tegen vaak veel minder nu.
Uitgaven voor onderwijs moeten flink omhoog. Dat zijn de meest rendabele investeringen voor een mens geweest en zeker nu in de ICT tijd.
Ook de Groene Revolutie biedt uitmuntende kansen voor meer investeringen. De overheid moet het risico hiervan verminderen door bepaalde opbrengsten te garanderen, zoals bijvoorbeeld Duitsland doet. Veel research is hiervoor nodig en gaande: Silicon Valley strort zich hier al op.

Verder: Koo heeft wel gelijk dat er veel overeenkomsten zijn met de Kredietcrisis en de instorting van Japan na 1990. De manier hoe men investeert in de asset economy is totaal veranderd, net als Japan na 1990. De grote verandering zit neit in het oplopen van de spaarquote om te ontschulden maar in de balansverandering van de besparingen: voor de Kredietcrisis werder enorm veel schuld gemaakt om in de asset economy te investeren (cijfers GS opzoeken). Dat is ineens voorbij. Het meot wel op gang komen, zij het op verantwoorde wijze: het nemen van schuld moet wel voldoende inkomen genereren na de rentelast.

No comments:

Post a Comment